Siła jest najbardziej podstawową cechą fizyczną człowieka. To od jej poziomu zależą wszystkie inne cechy motoryczne, takie jak: szybkość, zwinność, wytrzymałość, precyzja itd. Dlatego rozwój siły jest podstawą w treningu profesjonalnych sportowców. Warto jednak, aby osoby ćwiczące rekreacyjnie również starały się podnosić jej poziom, ponieważ im jesteś silniejszy, tym każdy inny wysiłek, nawet ten najbardziej przyziemny jak: noszenie zakupów, bieg w parku, czy zabawa z dzieckiem staje się łatwiejszy.
W świecie sportu przyjęło się, że poziom siły maksymalnej mierzy
się najczęściej poprzez określone ćwiczenia, takie jak np.:
przysiad, martwy ciąg, wyciskanie itp. Dlatego właśnie najlepszym
narzędziem zwiększającym siłę jest tradycyjny trening
oporowy.
Co wpływa na siłę?
Na początku warto odpowiedzieć sobie na pytanie, co tak naprawdę
wpływa na rozwój siły maksymalnej. Są to kolejno:
- Stymulacja centralnego układu nerwowego
- Poprawa słabych ogniw
- Poprawa koordynacji (techniki wykonywanych ćwiczeń)
Jedynie poprzez wpływ na wszystkie 3 wymienione czynniki możemy
mówić o poprawnym i efektywnym budowaniu siły. Pominięcie któregoś z nich sprawi, że progres szybko się zatrzyma.
Wyjaśnimy teraz jak oddziaływać na każdy z tych
elementów:
- STYMULACJA CENTRALNEGO UKŁADU NERWOWEGO – jest to
po prostu wykonywanie danego ćwiczenia w odpowiedniej ilości
powtórzeń i na odpowiednim ciężarze (intensywności). Rozwój siły
maksymalnej następuje, gdy wykonujemy powtórzenia w przedziale 1-5
na ciężarze odpowiadającym 85-100% naszego ciężaru maksymalnego
(1RM). Praca z takim obciążeniem będzie bardzo mocno stymulować
układ nerwowy do pracy, aby ten angażował jak najwięcej jednostek
motorycznych w celu podniesienia lub wypchnięcia ciężaru. To
sprawia, że nasz układ nerwowy staje się bardziej wydajny, a więc
stajemy się silniejsi.
- POPRAWA SŁABYCH OGNIW – polega na wzmocnieniu
konkretnych mięśni odpowiedzialnych za dany ruch. Na przykład
często podczas wyciskania sztangi na klatkę słabym ogniwem są
tricepsy, a to z kolei uniemożliwia wyciśnięcie większego ciężaru.
Dlatego warto w okresie budowania siły maksymalnej lub w okresie
bezpośrednio go poprzedzającym, wprowadzić ćwiczenia na tricepsy,
aby je wzmocnić. Jednak ćwiczenia te nie będą już wykonywane w przedziale powtórzeń i z intensywnością odpowiadającą typowemu
treningu na siłę, a w przedziale hipertroficznym, czyli 6-12
powtórzeń.
- POPRAWA KOORDYNACJI (techniki wykonywanych
ćwiczeń) – polega na powtarzalności danego wzorca ruchowego.
Aby w ogóle myśleć o zwiększaniu siły maksymalnej należy najpierw
nauczyć się poprawnej techniki ćwiczenia. Na przykład, jeśli nie
jesteśmy w stanie wykonać poprawnie przysiadu z mniejszym ciężarem,
to na pewno nie zrobimy go dobrze, kiedy obciążenie będzie wynosić
90% ciężaru maksymalnego. Technikę ćwiczenia poprawia się przede
wszystkim w fazie akumulacji, gdzie ilość serii i powtórzeń jest
większa. Zapewnia to powtarzalność danego wzorca, który później
wykonywany jest już automatycznie.
Kto może wykonywać trening na siłę?
Trening na siłę na pewno nie powinien być wykonywany przez osoby
początkujące, które dopiero uczą się poprawnej techniki ćwiczeń.
Aby móc czerpać z niego korzyści należy mieć już wypracowany pewien
poziom wytrzymałości, siły, tkanki mięśniowej oraz czucia
mięśniowego.
Takie osoby powinny najpierw przejść przez okres tzw. adaptacji, w którym główny nacisk kładzie się na:
- Naukę poprawnego wykonywania ćwiczeń
- Niwelowanie wad postawy, które mogłyby w przyszłości blokować progres
- Wypracowanie odpowiedniego poziomu wytrzymałości mięśniowej
- Ogólne wzmocnienie ciała
Następnie można przejść do okresu akumulacji, w którym przede
wszystkim staramy się utrwalić poprawny wzorzec ruchowy danych
ćwiczeń oraz zbudować odpowiedni poziom tkanki mięśniowej. Dopiero
potem można myśleć o rozpoczęciu bloku mającego na celu zwiększenie
siły maksymalnej.
Trening na siłę – przykładowe jednostki
Poniżej znajdują się dwie przykładowe jednostki treningowe,
które można wpleść do tygodniowego planu. Pamiętaj, że trening na
siłę powinien być wykonywany przez okres 2-4 tygodni. Po tym czasie
należy zadbać o regenerację przede wszystkim układu
nerwowego.
Trening na siłę – dół
- Przysiad ze sztangą z tyłu 6 serii x 3 powtórzenia / 3-5 min. odpoczynku
- Wykroki z hantlami 3 serie x 8 powtórzeń na nogę / 90-120 sek. odpoczynku
- Rumuński martwy ciąg 3 x 8 powtórzeń / 90-120 sek. odpoczynku
- Plank3 x max / 60 sek. odpoczynku
Trening na siłę – góra
- Wyciskanie sztangi na klatkę 6 serii x 3 powtórzenia / 3-5 min. odpoczynku
- Podciąganie na drążku podchwytem 6 serii x 3 powtórzenia / 3-5 min. odpoczynku
- A. Wyciskanie hantli nad głowę 3 serie x 8 powtórzeń / 10 sek.
odpoczynku
B. Wiosłowanie hantlem 3 serie x 8 powtórzeń na rękę / 90-120 sek. odpoczynku - AB Rollouts 3 x 8 / 60 sek. przerwy
Zachęcamy również do zapoznania się z artykułem: Kluczowe czynniki wpływające na wzrost siły i hipertrofię.
W rozwoju siły przydatne mogą okazać się także suplementy, takie
jak m.in. kreatyna.
Piątek, 8 marca 2019